كلمه‌ي «كمال» از «كمل» مشتق شده است و در لغت به معناي تمام شدن، كامل شدن و اتمام آراستگي صفات است.[1] از اينرو مي­توان گفت كه «كمال»، صفتي وجودي است كه يك موجود به آن متّصف مي­شود[2] و زماني كه شيئ در جهت عمودي بالا رود، مي­گويند كمال يافت. مثلاً وقتي مي­گويند عقل فلان كس كامل شد يعني عقلش يك درجه بالاتر آمده است.[3]

امّا از حیث اصطلاح، می­توان در تعریف جامعی بیان داشت که: «کمال هر موجود به فعلیّت رسیدن استعدادهای خاصی است که دستگاه آفرینش در آن به ودیعه گذاشته است و در حرکت به سوی آن فعلیّت­ها، هیچ نوعی انحرافی از خط سیری که نظام آفرینش برای آنها ترسیم کرده، صورت نداده و هیچ مانعی در راه شتاب آنها رخ ندهد.»[4] از اینرو وقتی در مورد کمال انسان سخن به میان می­آید به این معناست که «در ساختمان وجود انسان، بعدی بی­نهایت قرار گرفته که انسان می­تواند با گام برداشتن در راه خدا به اعلی علیّین برسد.»[5]